Veliki broj burnih dešavanja, incidenata i situacija na ivici incidenata je obilježio dan u Crnoj Gori kada je izglasa Zakon o slobodi vjeroispovjesti.
Donosimo hronološki pregled ključnih događaja:
7:00h – Policija zatvara više ulica u centru Podgorice za vozila, ali i za pješake. Policijski kordoni i veliki broj vozila je bio na nekoliko tačaka, formiravši obruč oko Skupštine Crne Gore. Sve se događa nakon što je Demokratski front najavio okupljanje ispred Skupštine, a policija prethodno poručila da to nije najavljeno.
8:00h – Mitropolija crnogorsko-primorska objavljuje primjedbe na Predlog zakona o slobodi vjeroispovjesti.
9:00 – Građani se okupljaju ispred Hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici.
9:20h – Episkop budimljansko-nikšićki Joanikije je kazao da nije dao blagoslov za okupljanja i da sve radi u dogovoru sa mitropolitom crnogorsko-primorskim Amfilohijem. Poručio je i da ne sprečava izražavanje slobodne volje građana
9:50h – Sekretar Srpske patrijaršije đakon Aleksandar Praščević “Vijestima” saopštava da je Irinej dao blagoslov liderima Demokratskog fronta da se stav brani u Skupštini, a ne na ulici. Mitropolija crnogorsko-primorska koja uvijek do javno poziva na okupljanja iza kojih oni stoje nema pomena o protestu koji je najavio DF.
10:30h – Savjet za građansku kontrolu rada policije saopštava da okupljanje nije najavljeno i navodi da će pratiti postupanje policije i primjenu policijskih ovlašćenja.
10:54h – Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije je pozvao na mir i zatražio od predsjednika Crne Gore Mila Đukanovića da povuče zakon. Amfilohije ga je u obraćanju označio kao glavnu osobu iza onoga što se događa danas u Crnoj Gori.
11:00h – Počinje rasprava u Skupštini.
11:25 – Na sajtu Srpske pravoslavne crkve izlazi saopštenje o susretu srpskog patrijarha Irineja sa Andrijom Mandićem i Milanom Kneževićem, gdje se kaže da imaju blagoslov da se za SPC bore na svakom mjestu i u svakoj prilici.
11:30 – Vladike. sveštenstvo i građani koji su bili okupljeni kod Hrama Hristovog vaskrsenja su došli na most Blaža Jovanovića gdje ih je zaustavila policija.
12:00 – Mandić poziva građane da izađu na ulice i blokiraju saobraćajnice u momentu kada Vlada odluči da izglasa Zakon.
12:10 – Građani blokiraju put Berane – Bijelo Polje.
12:40 – Episkopski savjet Srpske Pravoslavne Crkve u Crnoj Gori pozvao je “vjerni narod” koji dođe pred Skupštinu Crne Gore da “ostane dostojanstven i ne pristane ni na kakve provokacije i učestvuje u nemirima i sukobima”. Savjet čine mitropolit crnogorsko primorski Amfilohije, episkop budimljansko-nikšićki Joanikije, episkop mileševski Atanasije, episkop zahumsko-hercegovački Dimitrije, episkop dioklijski Metodije i episkop umirovljeni zahumsko-hercegovački Atanasije.
13:00 Premijer Duško Marković poručuje da se ne smije primijeniti sila prema narodu i sveštenicima.
14:00 – Predsjednik Skupštine Ivan Brajović saopštio je da će premijer Duško Marković u svom kabinetu razgovarati sa mitropolitom Amfilohijem.
15:00 – Amfilohije stiže u zgradu Vlade.
16:40 – Amfilohije nakon razgovora sa premijerom kazao da je Markovića zamolio da se rasprava i glasanje o Predlogu zakona o slobodi vjeroispovijesti odloži za nakon Božića. Nakon toga se uputio ka mostu Blaža Jovanovića i prenio im iste poruke. Marković se vraća u Skupštinu.
17:00 – Premijer Marković kazao je nakon razgovora sa mitropolitom Amfilohijem da je taj susret potvrda da Vlada želi dijalog o suštinskim i ključnim problemima, ali da neće povući Zakon. Kaže da je Amfilohiju dao garancije i uvjerenja da zakon nema skrivenu agendu
17:10 – Okupljeni na mostu Blaža Jovanovića najavljuju da će ostati tu dok ne dobiju pismene garancije za povlačenje Zakona. Amfilohije odlazi.
17:15 – Nakon što je postalo jasno da nema dogovora, Mandić poziva građane da ne odustaju od blokada.
17:30 – Posebni klub poslanika napušta sjednicu Parlamenta.
17:50 – Građani blokirali put Bijelo Polje – Mojkovac i još nekoliko saobraćajnica.
18:00 – Slaven Radunović iz DF navodi da fizički neće dozvoliti izglasavanje Zakona.
18:20 – Blokade saobraćaja se dešavaju u praktično cijeloj Crnoj Gori.
19:00 – U Budvi se na blokadi saobraćaja pojavljuje i predsjednik budvanske opštine Marko Bato Carević.
19:15 – Demokratski front predaje 270 amandmana na zakon.
19:30 – Blokada u Zeti donosi incidentne situacije između demonstranata i policije. Situacija se relativno brzo smirila.
20:00 – Mandić poziva ratne drugove da budu spremni. “Možete da računate na ono najgore”, poručio je Mandić.
20:10 – Marković poziva DF da se suprotstavi njima, “a da ne maltretiraju cijelu Crnu Goru”.
20:20 – Parlament je završio raspravu o Predlogu zakonu i prelazi se na odbore na kojima se razmatraju amandmani.
21:00 – U podgoričkom naselju Zlatica privedeno više osoba zbog blokiranja saobraćajnica.
21:20 – Sveštenici Mitropolije crnogorsko-primorske, okupljeni na mostu Blaža Jovanovića, kazali su nezvanično “Vijestima” da među okupljenjima prepoznaju nedobronamjerne, maskirane kapuljačama, čiji je zadatak najvjerovatnije da izazovu incidente, ali da oni to neće dozvoliti.
21:30 – Do 21:30 časova, policija je privela 19 osoba, nakon čega su uslijedile aktivnosti osnovnih državnih tužilaštava i sudova za prekršaje.
21:40 – Državno tužilaštvo saopštava da u okviru svojih nadležnosti prati aktuelne događaje u Crnoj Gori i ocjenjuje da li u izjavama, kao i u radnjama bilo kog lica, postoje bitna obilježja krivičnih djela pozivanja na nasilnu promjenu ustavnog uređenja, oružane pobune, izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mržnje i drugih krivičnih djela koja se gone po službenoj dužnosti. Saopštenje potpisuje v.d. Vrhovnog državnog tužioca, Ivica Stanković.
21:50 – Nijesu prihvaćeni amandmani Mitropolije koji se odnose na brisanje članova 62, 63 i 64.
22:00 – Eskaliraju protesti u Nikšiću, probija se policijska blokada i okupljeni kreću prema tunelu Budoš.
23:30 – Članovi Odbora za ljudska i manjinska prava i Zakonodavnog iz DF-a napustili su sjednice oba odbora.
00:20 – Nastavlja se zasijedanje Skupštine. Za Predlog zakona u načelu glasalo je 45 poslanika za, dok je jedan bio uzdržan.
00:30 – Situacija eskalira u Skupštini i dolazi do ozbiljnih incidenata. Obezbjeđenje sprječava fizičke obračune, a poslanici DF-a lome skupštinsku tehniku. Incidentu je prethodila eksplozija u skupštinskoj sali. Novinarima je rečeno da je u pitanju petarda.
00:40 – Kod mosta Blaža Jovanovića se opet apeluje da se suzdrže “oni sa kapuljačama” od pravljenja incidenata. Monahinje su u prvom redu do ograde.
00:50 – Guranje poslanika DF i obezbjeđenja. Policija privodi poslanike Fronta i odvodi ih u CB Podgorica.
1:30 Skupštinska rasprava se nastavlja. Imali smo scene koje ne priliče parlamentu, navodi predsjednik Skupštine Ivan Brajović.
1:40 – Uhapšene su 22 osobe – 18 poslanika DF-a i još četiri osobe.
2:30 – Glasovima vladajuće većine i SDP-a usvojen je Zakon o slobodi vjeroispovijesti.
Za Zakon je glasalo 45 poslanik DPS-a, SD-a, Liberalne partije, Bošnjačke stranke, Hrvatske građanske inicijative i Force, kao i poslanici SDP-a.
2:50 – Vladika Joanikije pozvao je okupljene na mostu Blaža Jovanovića da se mirno raziđu i okupe kod Hrama Hristovog vaskrsenja.
On je pozvao i ljude okupljene u ostalim crnogorskim gradovima da se takođe u miru raziđu, naglašavajući da Mitropolija crnogorsko-primorska nije pozvala nikoga da izađe na ulicu.
Joanikije je najavio da će biti formirani “mjesni odbori za odbranu crkava i manastira i svetinja SPC.”
3:20 – Premijer Duško Marković rekao je da žali zbog neodgovornog odnosa prema parlamentu i temi koje je poslanike DF-a podstakla na takvo ponašanje.
